ثبت اختراع یکی از راه‌های مهم برای حفظ حقوق مالکیت فکری و بهره‌وری اقتصادی از ایده و نوآوری شماست . در ادامه، به بررسی مراحل و فرآیند ثبت اختراع و ایده می‌پردازیم تا شما را در این مسیر هدایت کنیم.

 آشنایی با مفهوم اختراع و ایده

اختراع به معنای ابداع یک محصول یا فرآورده جدید و مفید است که قابلیت صنعتی‌سازی و استفاده عمومی را دارد. هر ایده‌ای که به نوآوری و ارزش افزوده منجر شود، می‌تواند قابلیت ثبت اختراع را داشته باشد.

بررسی امکان ثبت اختراع

قبل از هر چیز، باید ایده یا اختراع خود را بررسی کنید تا اطمینان حاصل کنید که آیا این ایده می‌تواند قابلیت ثبت اختراع را داشته باشد یا خیر. برای این کار، می‌توانید با متخصصین این زمینه مانند مجموعه ثبت شرکت خوشنام مشورت کنید.

 تهیه مستندات و اسناد مرتبط

قبل از شروع به فرآیند ثبت اختراع، باید تمامی مستندات و اسناد مرتبط را آماده کنید. این شامل توصیف کامل و دقیق ایده یا اختراع، نقشه‌ها، نمونه‌ها و دیگر اسناد مرتبط است.

انتخاب مسیر ثبت اختراع

بسته به نوع اختراع و شرایط شما، می‌توانید از روش‌های مختلفی برای ثبت اختراع استفاده کنید. این شامل ثبت اختراع در داخل کشور یا انتخاب ثبت بین‌المللی می‌شود.

تقدیم درخواست ثبت اختراع

پس از آماده‌سازی مستندات، باید درخواست ثبت اختراع خود را به دفتر مربوطه یا سازمان ملی مالکیت فکری تقدیم کنید. این درخواست شامل اطلاعات کامل در مورد اختراع و مستندات مرتبط است.

پیگیری و ادامه فرآیند

بعد از تقدیم درخواست، باید فرآیند ثبت اختراع را پیگیری کنید و به تمامی نکات و موارد مربوطه توجه کنید. این شامل پرداخت هزینه‌ها، ارائه اطلاعات تکمیلی و هر گونه مراحل بعدی است.

 دریافت مدرک ثبت اختراع

در صورت موفقیت در فرآیند ثبت اختراع، شما مدرک ثبت اختراع خود را دریافت خواهید کرد که حقوق مالکیت شما را برای این اختراع تأیید می‌کند.

مراحل ثبت اختراع 

در ابتدا می بایست وارد سامانه http://www.iripo.ssaa.ir شده و اطلاعات درخواستی در آن را تکمیل نمایید.

این مراحل عبارتست از:

1-مشخصات مالک،نماینده قانونی،دریافت کننده ابلاغ،مشخصات طرح و …

2-بارگذاری ضمائم اظهارنامه (مدارک مثبت هویت حقیقی/حقوقی، تصویر کالا،وکالتنامه)

3-بازبینی اطلاعات و ضمائم

4-پرداخت هزینه و دریافت شماره اظهارنامه (پرداخت هزینه به منزله تایید و ثبت نهایی اظهارنامه تلقی شده،و استرداد هزینه و تغییر اطلاعات و ضمائم امکان پذیر نمی باشد.)

5-پس از دریافت شماره اظهارنامه چنانچه تقاضای ثبت طرح صنعتی مورد پذیرش مرجع ثبت قرار گیرد مراتب به صورت پست الکترونیکی (ایمیل) ویا پیامک به متقاضی اعلام می گردد و وی باید ظرف 30 روز پس از تاریخ اعلام،جهت پرداخت هزینه های مربوط به ثبت طرح صنعتی  از طریق سامانه به پرداخت هزینه اقدام نماید.در صورت عدم پرداخت هزینه در مهلت مقرر ،اظهارنامه کان لم یکن تلقی می گردد.این مهلت برای متقاضیان مقیم خارج 60 روز است.

6- درج در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران.شایان ذکر است ،متقاضیان محترم علاوه بر ثبت اظهارنامه ی طرح صنعتی،می توانند سایر درخواست های خود را نظیر ویرایش اظهارنامه طرح صنعتی و چاپ و پیگیری اظهارنامه  از طریق همین  سامانه اعلام نمایند و از تصمیم اداره مطلع شوند.

_در خصوص اظهارنامه هایی که با پست سفارشی ارسال می شوند،در صورت ثبت اظهارنامه ها،نسخه دوم آن ها همراه با ضمایم توسط و به هزینه مرجع ثبت با پست سفارشی،به عنوان رسید به متقاضیان مسترد خواهد شد.در صورت عدم ثبت نیز مراتب به همین ترتیب به اطلاع متقاضیان خواهد رسید.پاسخ اظهارنامه های واصله در چارچوب  آیین نامه ی مذکور به صورت الکترونیکی خواهد بود.

اداره مالکیت صنعتی پس از وصول اظهارنامه،آن را از نظر مطابقت با قانون بررسی می کند و در صورتی که اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد شرایط موضوع رعایت شده است طرح صنعتی را ثبت و آگهی مربوط را منتشر و گواهی ثبت آن را به نام متقاضی صادر می نماید.

ثبت طرح صنعتی با قید مراتب ذیل در دفتر ثبت طرح صنعتی انجام می پذیرد:

1-تاریخ کامل(ساعت،روز،ماه و سال) و شماره ثبت اظهارنامه

2-تاریخ و شماره ثبت طرح صنعتی

3-اسامی کالاها و طبقاتی که طرح صنعتی برای آن ها اختیار شده است.

4-ذکر مشخصات طرح یا طرح های صنعتی به طور اجمال با تعیین اجزایی که متقاضی می خواهد حق استعمال انحصاری آن را به خود اختصاص دهد.

5-در صورت ادعای حق تقدم و پذیرش آن،تاریخ،شماره و محل تسلیم اظهارنامه مقدم.

6-اسم،محل اقامت و تابعیت مالک طرح و نماینده او در صورتی که اظهارنامه توسط نماینده قانونی تسلیم شده باشد.

7-اسم و نشانی و تابعیت طراح،در صورتی که متقاضی شخص طراح نیست،مگر اینکه طراح کتباَ تقاضا نموده باشد که اسمش در گواهی نامه طرح صنعتی ذکر نشود.

8-مدت اعتبار ثبت طرح صنعتیدرج مراتب فوق پس از تکمیل باید به امضاء مالک طرح صنعتی یا نماینده قانونی وی و همچنین رئیس اداره ثبت طرح صنعتی برسد

دقت نماییددر غیر این صورت حتی با وجود نوآوری و نوین بودن اگر با صنایع ملی و یا جهانی مطابقت نداشته باشد؛ عملا بیهوده خواهد بود.

به طور کلی اختراع می بایست کاربردی عملی داشته باشد. اگر صرفاً، در قالب تئوری ایجاد شده باشد؛ هرگز حق امتیاز به آن داده نمی‌شود.قابل ذکر است که در برخی کشورها معیار اول و دوم را با هم در نظر می‌گیرند. ولی بر اساس موافقتنامه تریپس، این دو معیار با هم تفاوت داشته و سطح آن‌ها به طور مجزا تعیین می‌شود. به طور مثال میزان سطح نوآوری را از نظر ملی و یا جهانی بودن در نظر می‌گیرند. همچنین میزان تازگی را نسبت به تکنولوژی‌ها و فناوری های هر کشور، بررسی می‌کنند. با این تفاسیر می‌توان گفت که تازگی و نوآوری دو معیار کاملا متفاوتی است که سطح بندی مختلفی دارد.